Lente-editie 2024

Groencontact 2024/1

  • Onthaalbeleid voor bevers
  • Bomen beschermen bij bronbemalingen
  • Maaike Kerrebroeckpark | Groenaannemer-award
  • Hopen doen leven | Diversiteit zorgt voor diversiteit
Groencontact 2024/1

Het lentenummer van Groencontact is het eerste nummer van de 50ste jaargang!

We ontdekken hoe we kunnen omgaan met de bever, hoe bomen te beschermen bij bronbemalingen en hoe 'hopen' in het groen zorgen voor leven en diversiteit. Ook nemen we een gedetailleerde kijk in het Maaike Kerrebroeckpark te Brugge, de winnaar van de Groenaannemer-awards 2023.

Daarnaars zijn er nog bijdragen over bijen, kruisbestuiving, het jaarboek landschapsarchitectuur, Sorbus domestica, Green Cities Europe, het Waerbekehuis in Geraardsbergen, ...

Ook is er een interessante column van onze nieuwe columniste Anke de Sagher.

1
2

Bomen beschermen bij bronbemalingen

Een evenwicht tussen boom en bouwheer
Kjel Dupon

Over bronbemaling is de laatste jaren veel te doen. Dit heeft onder meer te maken met het veranderen van de wetgeving. Tegelijk is het belang van boombescherming op bouwwerven aan een steile opmars bezig. Daarom groeit bij openbare besturen meer en meer het besef dat het tijdelijk verlagen van grondwater een ernstig effect kan hebben op de gezondheid van bomen.

Lees het volledige artikel gratis door op de foto hieronder te klikken.

3

Maaike Kerrebroeckpark, Brugge

Winnaar Groenaannemer Award 2023
Jan Vilain

De Arnoldine Van Den Radestraat, Maaike Luuxstraat, Kathelijne Idestraat en Maaike Kerrebroeckstraat vormen samen een woonwijk in de Brugse deel gemeente Assebroek. Toen deze heksen in de 17de eeuw op de brandstapel werden terechtgesteld, kon niemand vermoeden dat hun naam bijna vierhonderd jaar later in ere zou worden hersteld. De vier straten kregen een eigen groenzone: het Maaike Kerrebroeckpark werd in 2022 voltooid en won vorig jaar de Groenaannemer Award van de VLAM en de VVOG.

4

Hopen doen leven

Diversiteit in inrichting, zorgt voor diversiteit van leven ... ook in de stad!
Joren Steurs

Stadsdieren hebben doorheen de geschiedenis steeds minder ruimte gekregen in onze steden en gemeenten. Voor vele fauna en flora zijn onze centra ondoordringbare betonnen jungles geworden. Met de afnemende biodiversiteit, verloor ook de mens zijn connectie met deze planten en dieren. Dringend tijd om daar wat aan te doen. Gelukkig komt aandacht voor biodiversiteit steeds meer op de voorgrond in de zoektocht naar het leefbaarder maken van onze steden. Bijna elke stad of gemeente heeft ondertussen wel een bijenhotel, maar er zijn nog talloze andere habitatinrichtingen die enorm waardevol zijn voor onze stadsdieren. Verschillende van deze inrichtingen bestaan uit het vormen van “hopen”. In dit artikel bespreken we enkele bekende, maar ook minder bekende creaties die een breed scala aan dieren kunnen onder steunen. Doe inspiratie op en kijk wat past in jouw stad of gemeente!

5

Bijenvriendelijkste gemeente 2025

Wat staat in de kijker voor de jury?
Bruno Remaut

Binnenkort kan er opnieuw ingeschreven worden voor de 10de editie van de wedstrijd ‘Bijenvriendelijkste stad of gemeente’. Vanaf 15 juni bezoekt de jury alle deel nemers om de realisaties en acties op het terrein te bekijken. Bestaande vaste waarden blijven belangrijk. De transitie van éénjarigen naar vaste planten, ontharden, aanplant van bijenbomen en -struiken, ecologisch bermbeheer, acties voor en tijdens Week van de Bij … worden zeker meegenomen in het eindoordeel van de jury. In dit artikel lichten we graag enkele topics uit die in 2024 extra aandacht krijgen.

6

Kruisbestuiving in West-Vlaanderen

Regionaal Landschap houtland & polders

Afgelopen jaren is de afname van insectenpopulaties, bijen in het bijzonder, wereldwijd een groeiende zorg geworden. Om deze uitdaging het hoofd te bieden, lanceert de Provincie West-Vlaanderen samen met de vier West-Vlaamse Regionale Landschappen het West-Vlaams Kruisbestuiversplan. Met juiste ingrepen op de goede plaatsen krijgen insecten weer de wind onder de vleugels.

7

Lancering Green deal natuurinclusieve parkeerterreinen

Op 11 januari 2024 werd de Green deal ‘Natuurinclusieve parkeerterreinen’ officieel gelanceerd. Voor de VVOG een uiterst geschikt moment om mee op de kar te springen. Al een tijdje kijken we uit naar goeie voorbeelden in Nederland of België. Met deze Green deal hopen we een boost te kunnen geven aan de vergroening van parkeerterreinen in Vlaanderen. Wat ons betreft komen niet alleen de parkeerterreinen van de lokale overheid, zoals bij sportterreinen of cultuurhuizen, … hiervoor in aanmerking, maar tevens ook deze van de vergunde retailers.

8

Het licht op groen

Interview met burgemeester Marco Goossens te Oudsbergen (CD&V)

Oudsbergen is een jonge fusiegemeente, sinds 1/1/2019, met de meeste natuur van heel Vlaanderen. Het heeft acht deelkernen en vanuit het hart van iedere deelkern kun je op max. 500 m natuur aantreffen. Oudsbergen is de enige gemeente waarvan de naam van de gemeente gelinkt is aan een natuurgebied. De ‘Oudsberg’ is de hoogste landduin van Europa, kandidaat Unesco-erfgoed. Het is een diervriendelijke gemeente dankzij het dierenbeleidsplan, het heeft het grootste speelbos van Vlaanderen, het Joekelbos en de honden losloopzones zijn volledig in de bossen ingericht. Daarnaast is het een aantrekkelijke gemeen te voor kampeerders. Jaarlijks kamperen hier 8000 jongeren verspreid over 25 kampplaatsen.

9

Landschap, water en bodem zijn leidend bij planvormingsprocessen

Jaarboek landschapsarchitectuur en stedenbouw in Nederland 2023
Dirk Vandromme

Landschapsarchitectuur en stedenbouw staan momenteel volop in de belangstelling als hulpmiddelen en discussieplatform bij de aanpak van onze klimaattransitie. Het Nederlandse Jaarboek inspireert telkens opnieuw onder de vorm van een gezonde competitie onder ontwerpbureaus en opdrachtgevers. Beschikken we in Vlaanderen ook over gelijkaardige talenten en vaardigheden om inhoud en vorm te geven aan onze hedendaagse en toekomstige urbane en rurale buitenruimten?

10

Gazon is het nieuwe beton

Vito Leyssens

Aanvankelijk, in de Romeinse periode en de Middeleeuwen, zorgde kort gemaaid gras rond burchten voor een militair voordeel: vijanden konden zich niet verstoppen. Aristocraten namen later het gazon over, omdat ze zich graag spiegelden met de vorsten. Het diende als status symbool vanwege het dure en intensieve onderhoud. Met de komst van de grasmaaier werden gazons gedemocratiseerd, maar het onder houd bleef duur en arbeidsintensief. Ook vandaag de dag is het weren van “vijanden” een vaak voorkomend argument, al zijn ze nu vele malen kleiner en hebben ze zes poten. Maar onze relatie met deze kleine wezens is het afgelopen decennium sterk veranderd.

11

Onthaalbeleid voor bevers

Wanneer biodiversiteit aan je knaagt
Vito Leyssens

De bever, het grootste knaagdier in Europa, is een semi-aquatische soort die in waterrijke gebieden leeft, zoals rivieren, meren en moerassen. In de 20e eeuw werd de bever bijna volledig uitgeroeid door overbejaging, maar herintroductieprojecten in Nederland, Duitsland en Wallonië hebben geholpen bij het herstel van populaties. Mogelijks kan je bezorgd zijn voor nieuwe aanplantingen als er een bever wordt gesignaleerd op je grondgebied. In dit artikel lees je welke maatregelen je kan treffen.

Lees het volledige artikel gratis door op de foto hieronder te klikken.

12

Mag ik mij even voorstellen?

Sorbus domestica of Tamme lijsterbes (Peerlijsterbes)
Martin Hermy

Bij ons ben ik relatief onbekend, maar in Zuid- en Oost-Europa kom ik van nature voor en ook van oudsher ben ik een vruchtboom. Niet alleen dat, maar zoals vele andere lijsterbessen, ben ik als boom ook getooid met bloeiwijzen met witte bloemen, gevolgd door opvallende steenvruchten. Ik ben een must voor voedsel bossen, welke tegenwoordig volop in de belangstelling staan.

13

Europese steden wijzen de weg

De architectuur en het landschap in harmonie ontwerpen
Green Cities Europe

Na Beringen in 2020, Nantes in 2021 en Alkmaar in 2022, wint Denemarken met “Basecamp Lyngby” de ‘Green Cities Europe Award 2023’.  Frankrijk en Nederland eindigen respectievelijk op de tweede en derde plaats. In totaal deden dertien projecten uit evenveel Europese landen mee.

14

Niet alleen kinderen bewegen op speelplaatsen

De roep van jonge ouders voor meer groen op de speelplaatsen leidt tot meer belangstelling voor ontharden en vergroenen in de Vlaamse lokale basisscholen. Overheden, directies, leerkrachten en ouders bewegen mee om deze nodige vergroeningsgolf te realiseren. Als lokaal bestuur kun je mee de motor zijn om dit te faciliteren. Dit kan op verschillende manieren. Je kan een subsidie voorzien voor schoolspeelplaatsvergroening, je kan bijspringen met ‘groenexpertise’, je kan technisch materiaal voorzien, je kan als regisseur optreden, …

15

Masterclass stormrisicobeheer

De recente reeks stormen heeft de de nood aan effectief storm schadebeheer en doordachte planning in onze steden en gemeenten benadrukt. Met het groeiend aantal bomen in onze omgeving, groeit ook de aansprakelijkheid. We staan voor nieuwe uitdagingen! Daarom werd er op woensdag 31 januari 2024 een gratis online master class georganiseerd. Hierin kwamen verschillende sprekers aan bod, die allemaal een ander aspect van stormrisicobeheer toelichtte.

16

Demonstraties van biodivers groen in Oost-Vlaanderen

Eerste demozone: de voortuin van het Waerbekehuis
Paul Verschueren | Geert Meysmans | Eva Reybroeck

Tuinen en openbaar groen kunnen sterk bijdragen tot de biodiversiteit. Maar niet iedereen in de groensector heeft al de kennis om op een betrouwbare manier een aantrekkelijke biodiverse inrichting te realiser en. Het PDPO-project “Biodivers groen: klimaatrobuust en budgetvriendelijk” (2022-2024) speelt hierop in door knowhow te bundelen, uit te wisselen en te demonstreren. Het project is een samen werking tussen het Proefcentrum voor Sierteelt (PCS), de Vereniging voor Openbaar Groen (VVOG), en Kenniscentrum tuin+ (Landschaps- en tuinarchitectuur, Erasmushogeschool Brussel).

17

Ambities voor een toekomstgericht openbaar groen

Beleidsperiode 2025-2030 | Deel 1 | Mensgericht, klimaatbestendig en biodivers

Jawel het is weer zover: einde van een legislatuur. Altijd wel een boeiend, stressvol jaar. De schepen moet zich klaar maken voor nieuwe verkiezingen, de balans wordt opgemaakt van zijn of haar beleidsperiode. Ook wordt er al even gekeken naar de toekomst. Voor de groenmedewerker is het best ook wel een boeiende periode. Projecten moeten tegen de deadline afgewerkt worden, het is een jaar van oplever en en nog weinig nieuwe zaken opstarten. Meestal komt er dan nog bij dat het uitkijken is naar het (ver)nieuwe(de) bestuur en eventueel een nieuwe schepen. Een periode met wat onzekerheden dus.

18

Bomen en bossen

Bondgenoten voor een leefbare aarde
Ton Lemaire

Ton Lemaire, die al veelvuldig schreef over natuur en landschap, verkent in Bomen en bossen de rijke wereld van het geboomte. Hij is een inspirerende gids op zowel botanische, geografische alsook cultuurhistorische wandelingen. Zijn mooi geïllustreerde boek is een uitvoerige ode aan boom en bos, in een periode waarin we ons weer realiseren dat er zonder het luisterrijke gezelschap van bomen voor de mensheid geen leefbare toekomst op aarde mogelijk is.

19

Bomen klimmen en plassen springen: een recht voor iedereen

Column
Anke de Sagher

Een kleine vrijheidsstrijder. Dat is hij, die spruit van mij. De overheerser? Die overbezorgde moeder die maar bedenkelijk kijkt als hij voorstelt alleen naar huis te komen na school.
We deden het geleidelijk. Ik wachtte hem niet langer aan de schoolpoort op, maar liet hem met de rij naar de kerk wandelen. Al gauw ging hij méér eisen. Zo schoven we langzaam op. Ik ontmoette hem steeds verder van school en dichterbij huis, tot hij uiteindelijk het hele stuk alleen liep, op een pad vol avontuur.

met dank aan onze sponsors